Hoe overwin ik perfectionisme?

Perfectionisme wordt vaak gezien als iets positiefs, want je hebt ambitie en streeft naar het beste resultaat. Dingen goed willen doen is zeker geen slechte eigenschap en het kan je veel opleveren, als je het op de juiste manier gebruikt. Echter kan perfectionisme je blijdschap, geluk en succes behoorlijk in de weg zitten. Het kritische en strenge stemmetje in jouw hoofd die zegt dat je niet goed genoeg bent en dat fouten maken geen optie is, levert eigenlijk alleen maar stress en onrust op. Herken jij jezelf hierin en wil je beter leren omgaan met perfectionisme? Lees dan verder!

Wat houdt perfectionisme in?

Perfectionisme is een vorm van zelfsabotage. Je saboteert namelijk je eigen succes en geluk. Ook is het een grote bron van stress, want je streeft vaak het onmogelijke na. Perfectionisten zullen daarom ook zelden een voldaan gevoel hebben. De eigenwaarde wordt vaak gebaseerd op wat ze bereiken en doen, in plaats van wie ze zijn. Het gevolg hiervan is het gevoel dat je niet goed genoeg bent. Ook is fouten maken geen optie, hebben perfectionisten graag de controle, vergelijken ze zich met het succes van anderen en zijn de verwachtingen van de perfectionist zelf en van anderen torenhoog.

Maar ben ik dan een perfectionist als ik iets goed wil doen? Nee, dat niet per se. Perfectionisten worden vaak gedreven door externe motieven en zijn erg streng voor zichzelf. Bijvoorbeeld wanneer ze zien dat anderen het, in hun ogen, beter doen. Vaak merk je of je iets doet vanuit externe of interne motieven, zoals ambitie of passie.

Wanneer je veel en langdurig last hebt van perfectionisme, kan dit een impact hebben op je dagelijkse leven. Een gevolg hiervan is uitstelgedrag. Wanneer je perfectionistisch bent, neem je alleen genoegen met een perfect resultaat. Door die druk is de kans groot dat je er helemaal niet aan begint. Andere gevolgen zijn stress, onzekerheid, je niet gelukkig voelen en over je eigen grenzen heengaan.

Waarom ben ik zo perfectionistisch?

Iets zo goed mogelijk willen doen is geen slechte eigenschap, want het laat zien dat je ambitie en passie hebt. Perfectionisme, daarentegen, gaat niet meer om de ambitie om het goed te doen. Het is een aangeleerd overlevingspatroon en komt voort uit angst. Diep van binnen wéét je dat een perfect resultaat neerzetten niet haalbaar is, en toch streef je ernaar. Wanneer je iets perfect doet, bescherm jij jezelf namelijk tegen kritiek. Mensen die doorslaan in hun perfectionisme, willen graag gevoelens zoals schaamte, schuld, pijn en veroordeling vermijden. Perfectionisme gaat daarom hand in hand met uitstelgedrag. Er simpelweg niet aan beginnen voorkomt dat je faalt.

Er simpelweg niet aan beginnen voorkomt dat je faalt.

Perfectionisme is dus aangeleerd gedrag. In de veeleisende maatschappij lijkt het alsof iedereen het beter doet dan jij, met als resultaat dat jij de beste wil zijn. Het kan ook zijn dat het streven naar perfectie in je jeugd al is ontstaan. Misschien waren je ouders wel kritisch of werd er gezegd dat je beter moest presteren op school. Hierdoor heb je overtuigen zoals ‘ik moet presteren om waardevol te zijn’ of ‘ik krijg pas waardering als ik heel hard werk’ ontwikkeld. Dit patroon neem je nu mee in je volwassen leven. Gelukkig zijn er dingen die je kan doen om dit patroon te doorbreken. Hieronder volgen een paar tips die jou helpen om met je perfectionisme om te leren gaan.

Wees niet zo streng voor jezelf!

Als je iets fout doet, dan doe je dat. Je bént niet fout. Dit is een belangrijk verschil. Wat je doet is namelijk niet wie je bent. Bovendien maakt iedereen wel eens een fout, waar we weer van kunnen leren. In NLP zeggen we: fouten maken bestaat niet, er is alleen feedback. Wees je eigen beste vriend of vriendin en gun jezelf de ruimte om te leren van deze feedback.

Herken het spotlight effect

Misschien denk je wel als jij een fout maakt, dat iedereen dat weet en je eraan zal blijven herinneren. Maar denk eens aan een keer dat iemand anders een fout maakte. Grote kans dat je dit niet eens meer weet! Dit wordt het spotlight effect genoemd. Hierbij overschat jij je gebreken en fouten, waardoor je denkt dat iedereen over je praat en jouw onvolmaaktheid ziet. Het spotlight effect zorgt ervoor dat jij het gevoel krijgt dat je het centrum van de wereld bent en dat alle ogen op jou gericht zijn. Mensen die perfectionistisch zijn zullen het gevoel hebben dat zij geen fouten mogen maken en dat ze voortdurend worden beoordeeld. In werkelijkheid is iedereen op zichzelf gefocust.

Kijk wat je wél bereikt hebt!

Wanneer je perfectionistisch bent, focus jij je op de dingen die nog niet goed zijn. Deze negativiteit maakt je perfectionisme alleen maar groter. Sta eens stil bij de dingen die je wel al bereikt heb. Schrijf bijvoorbeeld elke dag 3 dingen op die je hebt gedaan die dag waar je dankbaar voor bent of trots op bent. Dit kunnen kleine dingen zijn. Misschien heb je iemand opgebeld, terwijl je dat eigenlijk best eng vindt of gaf iemand je een complimentje.

Je bent niet jouw gedachten

Gedachten zijn enorm sterk en kunnen allerlei emoties oproepen. Dit kunnen angstige gedachten zijn, maar ook positieve gedachten die jou juist kunnen helpen. Gedachten zijn er nou eenmaal, dus laat ze er zijn. Ga rustig zitten in een comfortabele houding en laat je gedachten gaan. Merk ze op, veroordeel ze niet en laat ze vervolgens weer gaan. Het kan helpen om gedachten te visualiseren als wolkjes in de lucht, of vallende bladeren in een rivier.

Stretch je comfortzone

Je hoeft natuurlijk niet zo ver uit je comfortzone te stappen dat het je stress oplevert, maar een beetje strechten kan je helpen om je perfectionisme te verminderen. Als je alles altijd perfect wil doen, doe je steeds minder uit angst om te falen. Maak bewust de keuze om de uitdaging aan te gaan, maar begin klein. Misschien vind je het eng om je mening of twijfels uit te spreken. Probeer het eens bij iemand die je vertrouwt. Je zult merken dat die persoon het alleen maar fijn vindt als jij je uitspreekt.

Met deze tips ben jij al goed op weg om jouw perfectionisme te overwinnen en meer zelfvertrouwen te krijgen. Wil jij hier nog meer over leren? Dan is Droom Leef Geniet hét perfecte moment om te ontdekken hoe jij in elkaar zit en hoe jij vol zelfvertrouwen kan leven! Welk van deze tip(s) ga jij als eerste toepassen?

Share the love

Facebook
Twitter
LinkedIn

Hoe haal je je doelen? Twee dagen vol met tips en technieken.